16 Februari 2024 staat er een artikel in het AD met als titel: "Verzorgingshuis laat stervende patiënt (87) niet meer eten, verpleger kan het niet verkroppen en gaat in de fout".
Het volgende is overgenomen van het artikel uit de AD om de context helder te krijgen:
"De man werkt al zes jaar als verzorgende bij zorgcentrum De Lemborgh in Sittard. In mei vorig jaar krijgt zijn afdeling te maken met een 87-jarige bewoonster die ogenschijnlijk niet heel lang meer te leven heeft. Op verzoek van haar dochter wordt besloten om de vrouw niet langer eten en drinken te geven, om op die manier haar dood op een humane manier te bespoedigen.
De verpleger en andere collega's kunnen zich niet verenigen met deze methode en nemen daar afstand van. De vrouw zou namelijk tegen verplegers hebben gezegd niet dood te willen. De verpleger wil daarop niets meer met de behandeling te maken hebben. ‘Ik zal geen verdere zorg verlenen aan de betreffende cliënt en zal afstand houden van elk contact met zowel de cliënt als diens familie’, laat hij in een brief aan zijn werkgever weten.
De kwestie draait volgens de verpleger om een breder, maatschappelijk belang. Hij meldt zich daarom als klokkenluider bij het ministerie en doet een officiële melding via de organisatie Veilig Thuis. Intussen meldt de man zich ziek en verschijnt hij niet meer op werk. Tijdens zijn verlof neemt hij een aantal keer stiekem een kijkje in het patiëntendossier van de betreffende bewoonster, die inmiddels is overleden.
In augustus heeft hij zelfs het dossier gedownload en informatie daaruit van zijn werkmail naar zijn privémail gestuurd. Dat doet hij naar eigen zeggen om zijn melding bij de vertrouwenspersoon goed te kunnen onderbouwen. Toch is dit duidelijk tegen de regels, omdat de man op dat moment niet betrokken is bij de behandeling van de vrouw.
Bron: https://www.ad.nl/binnenland/v...
Allereerst blijkt het maar eens dat het een moelijke opgave is om de diverse functies/ beroepen in de zorg helder te hebben. In de titel wordt er gesproken over een verpleger (titel die samengaat met MDGO-VP, waarin je werd opgeleid tot het beroep verpleger/ verpleegster). Later in het stuk wordt er gesproken over verzorgende om naderhand weer op verpleger over te gaan. Het zo misschien kunnen dat de betrokken persoon verpleger is van oorsprong en de fucntie van verzorgende bekleed. Maar goed, daar gaat in niet om in deze blog.
Waar het omgaat is dat je als zorgprofessional in een situatie terecht kan komen wat morele stress oplevert. Morele stress kan het wrange gevoel geven dat zorgverleners ervaren wanneer zij hun waarden en visie op goede zorg niet in de praktijk kunnen brengen. Waarschijnlijk heeft deze persoon verschrikkelijk veel morele stress ervaren en wat doe je dan?? In iedergeval niet overschreef gaan m.b.t. wet- en regelgeving. Blijf altijd binnen deze kaders. Het is je recht om vanuit de morele stress afstand te doen m.b.t. de zorg, maar blijven binnen de kaders. Deze persoon is niet voor de tuchtrecht gekomen, omdat hij niet BIG geregistreerd staat. Verzorgende/ verplegers zijn niet BIG geregistreerd. Want reken maar dat dit voor de tucht was voorgekomen.
Morele stress is goed om te herkennen als zorgverlener en mocht je dit ervaren dan is de volgende stap om dit bespreekbaar te maken in je team en/of leidingevende. In de volgende link heb ik verschillende tools om dit inzichtelijk te maken: http://www.morelestress.be/act...
De betrokken persoon voelde zich genoodzaakt om als "klokkenluider" op te treden en beroept zichop de Wet bescherming klokkenluiders.
Zie hier de teks uit AD van het artikel:
"Zuyderland, de overkoepelende organisatie, betrapt de werknemer op het stiekem gluren en ontslaat hem op staande voet. De werknemer is het daar niet mee eens en stapt naar de rechter om zijn ontslag aan te vechten. Hij beroept zich op de beschermingsbepalingen van de Wet bescherming klokkenluiders. Er is volgens hem sprake van een misstand, omdat de bewoonster niet de zorg heeft gekregen waar zij recht op heeft. Daarom heeft hij het zogenaamde ‘bewijs’ veiliggesteld en het patiëntendossier ingezien om te kijken of iets met zijn melding is gedaan.
De kantonrechter oordeelt woensdag dat de man niet als klokkenluider kan worden gezien. Hier is geen sprake van een misstand, zoals de man schetst, maar van een ‘individuele en complexe kwestie’, waarbij de familie er zélf op hamert dat het de wens van de bewoonster is om haar laatste levensfase op een bepaalde manier te ondergaan. In dit geval: het afzien van eten en drinken.
Dat heet ook wel versterving: het bespoedigen van het overlijden door het staken van de toediening van vocht en voeding. ‘Afhankelijk van de conditie, sterft een ernstig zieke doorgaans binnen één à twee weken. Als de stervende af en toe nog wat water drinkt, kan het iets langer duren’, meldt het Landelijk Expertisecentrum Sterven.
De man noemt het een misstand dat het zorgcentrum hierin is meegegaan. Volgens de rechter heeft de verpleging echter vaak gecontroleerd of de bewoonster inderdaad niets wil eten en drinken. De bewoonster zou op die momenten hebben bevestigd dat zij daar nog steeds achter staat. De vrouw zou meermaals tegen haar familie hebben verklaard: ,,Als het zover is, hoef ik geen eten en drinken meer.” Mede om die reden blijkt volgens de rechter nergens dat de keuze van de arts ‘onbegrijpelijk of onverdedigbaar’ is geweest".
Bron: https://www.ad.nl/binnenland/v...
Uit de tekst kan ik opmaken dat de betrokken verpleger zeer hoog in zijn stress zat en overging in frustratie. Van professionaliteit kan je niet meer spreken. Praat hierover met je team en geef desnoods een aanzet tot moreelberaad.
Een fijne uitleg staat op: https://www.vumc.nl/research/e...
Ontslag op detaande voet vond de rechter overigens gerechtvaadigd, zie onderstaande tekst uit het artikel:
"Het ontslag op staande voet is dan ook gerechtvaardigd, vindt de rechter, temeer omdat de werknemer zich bewust had moeten zijn van de regels die gelden met betrekking tot onbevoegde inzage. De rechter kan begrijpen dat de verpleger zich betrokken voelt bij het welzijn van de bewoonster en om die reden het verloop wil volgen, maar dat is nog altijd geen legitieme reden om het dossier in te zien. Daarvoor zijn ook andere manieren mogelijk, zoals een gesprek met een leidinggevende.
Door de actie van de man is gevoelige informatie over de oudere vrouw bovendien op straat komen te liggen. De politie stelde vorig jaar een onderzoek in naar het verdachte overlijden van de 87-jarige vrouw. Het Openbaar Ministerie legde daarvoor beslag op de laptop van de man. Het OM heeft daardoor toegang gekregen tot delen van het patiëntdossier, die eigenlijk onder het medisch beroepsgeheim vallen. De reputatie van Zuyderland dreigt hierdoor volgens de rechter geschaad te worden, omdat er te allen tijde zorgvuldig met medische gegevens omgegaan moet worden. De rechter vindt het ontslag van de verpleger dan ook terecht.
Ondanks het ontslag loopt er nog altijd een onderzoek naar de kwestie. Naast het Openbaar Ministerie bestudeert ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg de casus. Het is niet duidelijk wanneer deze onderzoeken zijn afgerond".
Bron: https://www.ad.nl/binnenland/v...
Het medisch beroepsgeheim is een groot goed/ recht van een ieder. In sommige gevallen/ situaties botst dit met je eigen normen/ waarden. Houdt als zorgprofesional rekening dat je niet zomaar beroepsgeheim kan schenden. Verdiep je dan ook meer in het beroepsgeheim. Hier volgt een link met meer info: https://www.knmg.nl/actueel/do....
Ik zal in de toekomst nog een aparte blog plaatsen over beroepsgeheim met meer voorbeelden. Ik wil dit meer onder de aandacht brengen omdat veel zorgverleners "onbewust" het beroepsgeheim doorbreken.
Lessons to learn:
- Morele stress kan ieder moment optreden en weet dan hoe je het kan herkennen en maak het bespreekbaar in je team en/of leidinggevende.
- Ga niet zomaar in patientendossiers kijken als je geen directe zorgrelatie met deze persoon hebt.
- Respecteer beroepsgeheim.